üyüme bozukluklarının erken tanısı açısından en iyisi, gelişmiş ülkelerde olduğu gibi, her çocuğun büyümesinin izlenmesidir. Çünkü bilindiği gibi yeterli büyüme sağlığın göstergesidir ve yetersiz büyüme söz konusu olduğunda nedeni araştırılmalıdır.

Boy kısalığı veya büyüme bozukluğu nedeniyle değerlendirilen olgularda hormon eksikliğinin saptanması halinde, bu olgulara büyüme hormonu tedavisi uygulanır. Büyüme hormonu tedavisinin başarısını etkileyen en önemli faktör tedaviye gecikmeden başlanmasıdır.

Boyu ve büyüme hızı normal olan çocuk erişkin olarak kısa kalabilir mi?
Bir çocuk yeterli hızda büyüdüğü, hatta yaşıtlarına göre uzun boylu olduğu halde erişkin çağında kısa kalabilir. Bunda, ergenliğin erkence başlaması ya da zamanında başladığı halde hızlı seyretmesi rol oynar.

Ergenlik normalde kızlarda en erken 8 yaşını bitirip 9 yaşına basınca, erkeklerde ise en erken 9 yaşını bitirip 10 yaşına basınca başlar. ?Erkence? başlaması ise kızlarda 7-8 yaş arasında, erkeklerde 8-9 yaş arasında başlaması olarak tanımlanabilir.

Kızlarda ergenlik çoğunlukla göğüs gelişmesi, daha seyrek olarak da kıllanma ile başlar. Erkeklerde ise ergenliğin ilk bulgusu erbezlerinin büyümesidir ki bu hekim tarafından ölçülerek saptanabilir. Kıllanma ve peniste büyüme de erkek çocuklarda ergenliğin diğer belirtilerini oluşturur.

Klinik izlenimler ergenliğe erken değilse de erkence (7-8 yaş arası) giren kız çocuklarının bir artış gösterdiği yönünde. Bu durum ise ergenlik döneminden önce yaşıtlarına göre uzunca boylu olan bir kız çocuğunun erişkin olarak kısa kalmasına yol açabileceğinden, ergenlik belirtileri erkence gözlendiğinde çocuğun hekim tarafından değerlendirilmesi uygun olacaktır. Aynı dönem 8-9 yaş arasındaki erkek çocuklar için de geçerlidir.

Diğer taraftan zamanında başlamış olsa da hızlı seyreden ergenlik de boyun kısa kalmasına yol açabilir. Örneğin aynı yaş ve boyda ergenliğe giren iki çocuktan ergenliği hızlı seyreden seyretmeyene göre daha kısa olur.

Ergenliğin zamanlamasının veya hızının erişkin boyunu olumsuz yönde etkilemesi engellenebilir mi?
Boy-ergenlik ilişkisi açısından, hiç olmazsa, kız çocukların 8 yaşından itibaren, erkek çocukların ise 9 yaşından itibaren büyüme ve ergenlik yönünden değerlendirilmesi gerekir.

Böylece erkence başlamış ya da zamanında başlamış ancak hızlı seyreden ergenlik nedeni ile erişkin boyunun kısa olması engellenebilir. Çünkü erkence ergenliğin veya hızlı seyreden ergenliğin erişkin dönemde boy kısalığına yol açabileceği hekim tarafından belirlendiği takdirde ergenlik ertelenebilir. Yine bu tedavinin başarısı da tedaviye erken dönemde başlanabilmesine bağlıdır.